فلنج چیست : یک قطعه و صفحه ی دایره شکلی می باشد که روی آن سوراخ هایی بر اساس استاندارد های مشخص تعبیه شده و برای اتصال لوله ها و سایر اتصالات به یکدیگر به صورت بسیار گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد.
سوراخهایی که روی فلج ها وجود دارد جهت محکم شدن اتصال به وسیله پیچ و مهرهمی باشند. بستن فلنج ها به وسیله پیچ و مهره باعث می گردد تا فلنج ها به طرز قابل توجهی نسبت به یکدیگر محکم شوند . فلنجها در مدلها، ابعاد وضخامت های متفاوتی ساخته میشوند.
از فلنج در صنایع مختلفی استفاده میشود به علت اینکه در اتصالات به راحتی جداسازی میشود محبوبیت بسیار بالایی دارد . فلنج ها جهت استفاده در فشارهای کم و زیاد مناسب هستند . جهت آب بندی بین فلنج ها از گسکت استفاده می گردد. جنس فلنج ها معمولا از فولاد و آلیاژهای آن و یا از چدن و GRP یا سایر مواد ساخته می شود.
انواع فلنج های GRP
در صنایع مختلف برای اتصال، از فلنجهای متنوع استفاده میشود ، این موضوع باعث شده است که اپراتور های پایپینگ به انواع مختلف آن نیاز پیدا کنند .
فلنج دارای سطحی ساده یا Flat Face :
فلنجهای صاف، بدون شیار در اتصالات با فشار و دمای کم مورد استفاده قرار میگیرد. ارزانترین نوع فلنج ، همین نوع است. فلنج های چدنی ، فولادی و GRP می توانند دارای سطح ساده باشند.
فلنج سطح برجسته یا Raised Face :
فلنجهایی که نسبت به فلنجهای دیگر که بین آنها گسکت قرار گرفته سطح برحستهتری دارند. این فلنج ها در کلاس های مختلفی تولید می گردند که به دو صورت صیقلی یا شیار دار وجود دارند.
فلنج نر و ماده یا Bell & Spigot :
اتصال دو فلنج به صورت نر و ماده که یکی از آنها سطح فرورفته دارد و دیگری سطح برجسته دارد. این نوع از فلنج ها پرکاربردترین قطعه در صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و آبرسانی هستند.
فلنج شیاردار و دارای زبانه یا Ring joint Flange :
در این نوع فلنجها واشر را روی قطر داخلی میتوان قرار داد چون قطر خارجی زبانه و شیار قطر داخلی را ندارد و با برداشتن فشار از اعضای دیگر، از فرسایش و خوردگی جلوگیری میکند.
فلنج لبه دار یا Slip on Flange :
در مناطق یا محیط هایی که زنگ زدگی و خوردگی زیاد میباشد از فلنج لبه دار استفاده میشود . این فلنجها حول محور خود چرخش دارند و تنظیم پیچ در آن ساده است.
فلنج روکار
درهر نوع فشار متفاوتی میتوان از این مدل فلنج استفاده کرد. جوش داخلی این فلنج نسبت به انواع دیگر بیشتر است. کاربرد این فلنج در سیستم های معمولی است چون نصب آن ساده است ولی مقاومت آن هم در فشار داخلی و هم در برابر خستگی کمتر از فلنج گردن دار است.
فلنج کور یا Blind Flange :
از این نوع فلنج برای مسدود کردن انتهای خطوط لوله و شیرآلات استفاده می گردد.
فلنج گردن دار جوشی یا Weld Neck Flange :
فلنج دارای گردن مخروطی که در انتها شعاع با قطر لوله برابر میشود. در فشارهای بالا و دمای زیر صفر همچنین در بارهای ارتعاشی مورد استفاده قرار میگیرد.
فلنج جوش محفظه ایی
این نوع فلنج دارای محفظهای است که در آن لوله قرار میگیرد و از داخل ،بیرون جوشکاری میشوند. در سیستمهایی که قطر لوله کشی کم و فشار کاری بالا می باشد از این نوع فلنج استفاده می شود .
فلنج رزوه ایی
در قسمت داخلی سر فلنج، رزوههای مخروطی دیده میشوند . این فلنجها برای قطر و فشارکم استفاده می شود ومی توانند بدون جوش متصل شوند .
فلنج اریفیس فلنج
فلنجهای گردن داری که برای بستن جریان و کاهش فشار استفاده میشود. برای اندازهگیری جریان سیال از این فلنج استفاده میشود .
کلاس فلنج ها
فلنج ها بسته به نوع اندازه و جنس متناسب با فشاری که تحمل میکنند و با توجه به یک مرجع بین المللی مشخص به کلاسهای مختلفی تقسیم میشوند .
مطابق استاندارد ASME B16.5 فلنجهای به کلاس های 150، 300، 600، 900، 1500 و 2500 تقسیم می شوند. در این استاندارد حداکثر فشار قابل تحمل بر اساس PSI بوده که در دمای مشخصی می توانند تحمل کنند. این اعداد ماکزیمم فشار بر حسب PSI بوده که فلنج ها در حداکثر دمای مجاز میتوانند تحمل کنند ومعمولا فشار کارکرد حدود ۲.۴ برابر اعداد فوق میباشد
بر اساس استاندارد DIN حداکثر فشار مورد نظر برحسب BAR است که با علامت PN نشان داده می شود. استاندارد دیگری با نام API 6A-6B-6BX وجود دارد که برای فلنج های فشار قوی استفاده می شود. مطابق این استاندارد فلنج ها به کلاس های 2000، 3000، 5000، 10000 و 15000 تقسیم می شوند.
کاربرد فلنج GRPدر صنعت
- استفاده در خطوط لوله انتقال سیال
- اتصال دهی دکل های مخابراتی
- اتصال لوله به تجهیزات مانند مخازن تحت فشار، پمپ ها ، کمپرسورها و… .
- ساخت محفظه های خلا با فلنج
- اتصال به تجهیزات ابزار دقیق که نیاز به تعمیرات احتمالی دارند.
- کاربرد فلنج در تاسیسات هسته ای
- تغییر متریال در لوله.
- استفاده در تجهیزات بیمارستانی
- اتصال به شیرها و دیگر اقلامی که در مسیر لوله قرار داشته و نیاز به تعمیرات احتمالی وجود دارد.
- کاربرد در صنایع نفت و گاز
- کاربرد فلنج در تجهیزات آتش نشانی
شرکت تابان کامپوزیت کوشا به عنوان یکی از معتبر ترین شرکت های تولید کننده انواع اتصالات از جنس GRP , GRV , FRP در کشور آمادگی تولید انواع فلنج های کامپوزیتی از قطر 12 میلیمتر الی 1200 میلیمتر را دارد . کلیه فلنج ها و اتصالات کامپوزیتی تولیدی توسط شرکت تابان کامپوزیت کوشا بر اساس الزامات استاندارد های معتبر جهانی در این زمینه بوده و این فلنج ها بر اساس اعلام نیاز مشتری می توانند بر اساس استاندارد های مختلف سوراخکاری شده و به فلنج های موجود متصل گردند. این شرکت مفتخر خواهد بود تا بتواند در این زمینه با کارفرمایان محترم همکاری نماید.
